Δευτέρα 18 Μαρτίου 2019

ΠΟΙΑ Η ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ;

Μπροστά στον κορυφούμενο Ευρωσκεπτικισμό, εν όψει των Ευρωεκλογών του Μάη βλέπουμε τους φιλικά διακείμενους προς την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.), να προσπαθούν εναγωνίως να βρουν τρόπο ώστε να αναδείξουν τη σπουδαιότητα της. Είναι κατανοητή η ανησυχία τόσο των κομμάτων, όσο και της ίδιας της Ε.Ε. για το πόση θα είναι η συμμετοχή των πολιτών.
Είναι δυνατόν άραγε να τους πείσουν, αφού οι ίδιοι οι ηγέτες της Ε.Ε. περιφρόνησαν τα ψηφίσματα του Ευρωκοινοβουλίου ακόμα και για σοβαρά θέματα όπως τα πιο κάτω:
  1. Ενώ το Ευρωκοινοβούλιο ψήφισε την αναβολή των διαδικασιών ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε., τόσο ανώτεροι αξιωματούχοι χωρών κρατών μελών, όσο και θεσμικά όργανα της Ε.Ε. περιφρονούν το εν λόγω ψήφισμα πλήρως.
  2. Ενώ το Ευρωκοινοβούλιο ψήφισε δύο φορές (2010, 2017) σχεδόν ομόφωνα υπέρ της απαγόρευσης της χρήσης κυανίου εντός της Ε.Ε. εν τούτοις λίγες χώρες συμμορφώθηκαν με το ψήφισμα. Στην Κύπρο δε, η κυβέρνηση έδωσε άδεια για την χρήση του και τα κόμματα τηρούν ένοχη στάση ανοχής, ερχόμενοι έτσι σε αντίφαση με τους εκπρόσωπους τους (Κύπριους Ευρωβουλευτές) στο Ευρωκοινοβούλιο.
Οι υποστηρικτές της Ε.Ε. όσο και αν προσπαθούν, δεν μπορούν να πείσουν τις λαϊκές μάζες των Ευρωπαϊκών κρατών για τη σπουδαιότητα και αποτελεσματικότητα της Ε.Ε., αφού αυτές οι μάζες, λόγω των πολιτικών και του πλαισίου της Ε.Ε. πλήττονται οικονομικά, υποβαθμίζονται κοινωνικά και περιθωριοποιούνται πολιτικά. Οι οικονομικές ανισότητες αυξάνονται και η σύγκλιση μεταξύ χωρών είναι άπιαστο όνειρο. Οι Έλληνες αντί «μισθούς Γερμανίας» που τους έταζαν πλησιάζουν μισθούς Βουλγαρίας με τη χώρα τους καταρρέουσα και υπό γενική εκποίηση. Μεγάλες μερίδες πολιτών στην Ε.Ε. βιώνουν την καθημερινή απόγνωση της φτώχειας. Κάποιοι πεθαίνουν από την αδυναμία πρόσβασης σε επαρκή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, άλλοι μεταναστεύουν (στην ουσία προσφυγοποιούνται για να επιβιώσουν), ενώ κάποιων άλλων οι “κατακτητές” τους παίρνουν σπίτια και ακίνητα όχι δια της βίας, αλλά με τα χρηματο-οικονομικίστικα παιχνίδια. Ο σιγανός, ύπουλος και ακήρυχτος κοινωνικός πόλεμος, είναι καθημερινός, εντεινόμενος και ατελείωτος.

Ενδεικτικό είναι, πως ακόμα και στην κραταιά Γερμανία, το 15% του πληθυσμού (δηλαδή 12,5 εκατομμύρια άτομα!) είναι κάτω από το όριο της φτώχειας, το υψηλότερο ποσοστό από τον καιρό της επανένωσης του 1990[1]. Λόγω όλων αυτών, παρατηρούμε γεγονότα όπως: το Κίνημα των Κίτρινων Γιλέκων στη Γαλλία, την εκλογική νίκη του συνασπισμού 5 Αστέρων – Λέγκας στην Ιταλία, την ψήφιση του Brexit, την άνοδο των ευρωσκεπτικιστών σε όλη την Ευρώπη και τα όλο και χαμηλότερα ποσοστά θετικής άποψης για την Ε.Ε. που καταγράφονται σε γκάλοπ[2].

Αφού οι υποστηρικτές της Ε.Ε. ξέμειναν από επιχειρήματα, για να στρέψουν την προσοχή του κόσμου μακριά από την βία της καθημερινότητας του, σοφίστηκαν να λένε ότι η Ε.Ε. συνέβαλε ώστε για πολλές δεκαετίες να μην προκύψουν πόλεμοι στον Ευρωπαϊκό χώρο. Το επιχείρημα αυτό αν και είναι ευρέως διαδεδομένο, δεν ευσταθεί. Υπάρχουν άλλοι παράγοντες που εξηγούν καλύτερα την (εν μέρει) απουσία πολέμων στην Ευρώπη, τους οποίους παραθέτουμε συνοπτικά πιο κάτω:
  1. Υπήρξε μείωση των πολέμων όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά παγκοσμίως - τουλάχιστον με τη μορφή των συρράξεων που ταλάνιζαν την Ευρώπη τους τελευταίους αιώνες μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αναπτύχθηκε μια μεγάλη κοινωνική αντίθεση στις συρράξεις μαζί με ένα ισχυρό αντιπολεμικό κίνημα. Η εξέλιξη της τεχνολογίας και οπλικών συστημάτων – ιδίως των όπλων μαζικής καταστροφής – κάνουν υπερβολικό το κόστος (σε ανθρώπινες ζωές καθώς και στην οικονομία και υποδομές), μιας σύγκρουσης μεταξύ σχετικά ισοδύναμων / ανεπτυγμένων χωρών. Το ιστορικό αρχείο δείχνει απουσία τέτοιων συγκρούσεων με ελάχιστες εξαιρέσεις όπως Ιράν-Ιράκ (1980-1988) και Αρμενία-Αζερμπαϊτζάν (1988-1994).
  2. Λόγω των ιστορικών εξελίξεων και ιδίως των σημείων που αναφέραμε πιο πάνω στο 1.,η φύση των πολέμων μετά τον Β΄ΠΠ ενέπιπτε σε μια ή περισσότερες από τις εξής κατηγορίες:
    1. Ισχυρές χώρες επιτίθενται σε πολύ πιο αδύναμες είτε άμεσα, είτε μέσω «proxies» (ΗΠΑ – Βιετνάμ, πολλές χώρες της Λ.Αμερικής, Ιράκ, Αφγανιστάν, ΕΣΣΔ – Ουγγαρία, Τσεχοσλοβακία).
    2. Μικρής διάρκειας πόλεμοι συνήθως λόγω διασυνοριακών διενέξεων (border skirmishes) π.χ. Κασμίρ ή για αμφισβητούμενες περιοχές (Νακόρνο-Καραμπάχ, νησιά Φόκλαντς).
    3. Εμφύλιοι και συγκρούσεις λόγω αποικιακών καταλοίπων σε σχετικά νεοσύστατα κράτη (κυρίως στην Αφρική και Μ.Ανατολή).
    4. Αντάρτικα και καταστολή αντάρτικων «Insurgency/Counter-insurgency» (Παντού στον 3ο κόσμο/αναπτυσσόμενες χώρες και σε αρκετές Ευρωπαϊκές).
  3. Οι χώρες της Ε.Ε. ήταν μέλη ή συνεργάτες του ΝΑΤΟ, του οποίου η γεωστρατηγική καθόριζε ως αντίπαλο το Σύμφωνο της Βαρσοβίας (κυρίως την ΕΣΣΔ τότε και τη Ρωσία σήμερα) οπότε οι στρατοί στην Ευρώπη ήταν δομημένοι γι’ αυτό τον σκοπό και όχι για μεταξύ τους αντιπαραθέσεις.
Παρ’ όλη την ειρηνιστική βιτρίνα, οι πολλές χώρες της Ε.Ε. είχαν και έχουν μεγάλη συμμετοχή σε πολεμικές επιχειρήσεις (σχεδόν όλες μη αμυντικές και χωρίς έγκριση του ΟΗΕ) π.χ. Αφγανιστάν, Ιράκ, διάλυση Συρίας, παρεμβάσεις σε Β. και Δ. Αφρική (π.χ. Γαλλία στην ανεξαρτητοποίηση της Αλγερίας). Αυτές γίνονται και στον Ευρωπαϊκό χώρο όπως η συμμετοχή στη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και οι παρεμβάσεις και στήριξη του πραξικοπήματος στην Ουκρανία (που είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο ακροδεξιοί / νεοναζιστές παραστρατιωτικοί), το οποίο οδήγησε στον εμφύλιο που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

Πέραν από την άμεση συμμετοχή σε πολέμους, οφείλουμε να αναφερθούμε και στην γενικότερα ιμπεριαλιστική και αντιδημοκρατική στάση της Ε.Ε., που δείχνουν τα πιο κάτω παραδείγματα:
  • η παρεμβατικότητα της Ε.Ε. στο θέμα της δημιουργίας κυβέρνησης της Ιταλίας μέσω του νομικού πραξικοπήματος του εγκάθετού της προέδρου Ματαρέλλα, ο οποίος αντισυνταγματικά εμπόδισε το διορισμό του Πάολο Σαβόνα ως υπουργού οικονομικών.
  • η αφόρητη πίεση της Ε.Ε. μαζί με τις ΗΠΑ προς την Ελλάδα και τα Σκόπια για την υπογραφή της συμφωνίας των Πρεσπών ως μέρος της επιθετικής επέκτασης του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια. Αυτή είναι παράνομη (πήγε στην Ελληνική Βουλή χωρίς ο Σκοπιανός πρόεδρος να υπογράψει το νομικό διάταγμα, ενώ το Σκοπιανό δημοψήφισμα δεν ήταν έγκυρο λόγω ανεπαρκούς συμμετοχής). Επίσης αγνοήθηκε η βούληση της πλειοψηφίας των λαών σε Ελλάδα και Σκόπια που ήταν εναντίον της.
  • πλήρης ταύτιση της με την νεοσυντηρητική εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης Trump για τη Βενεζουέλα, υποστηρίζοντας το πραξικόπημα του Juan Guaido, εκπρόσωπου των συμφερόντων των πλουσίων και των ΗΠΑ, μέχρι πρόσφατα άγνωστου στην πλειοψηφία των πολιτών. Εφτά μεγάλες χώρες της Ε.Ε. μάλιστα, επέδωσαν τελεσίγραφο (!) στην κυρίαρχη χώρα της Βενεζουέλας να κάνει εκλογές μέσα σε 8 μέρες, ειδεμή θα αναγνώριζαν ως πρόεδρο τον Guaido. Μετά την φυσική άρνηση του πρόεδρου Maduro, το Ευρωκοινοβούλιο σε ψήφισμα του αναγνώρισε ως πρόεδρο τον Guaido, όπως έπραξαν και οι Γερμανία, Γαλλία, Αγγλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ολλανδία, Αυστρία, Δανία, Σουηδία, Φινλανδία, Λουξεμβούργο, Τσεχία και οι 3 Βαλτικές χώρες[3].

Οι λαοί των Ευρωπαϊκών χωρών βλέπουν το βιοτικό τους επίπεδο να υποβαθμίζεται παρά τους λαγούς με πετραχήλια που υπόσχονταν οι οπαδοί της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Βλέπουν τις αποφάσεις για την μοίρα τους να απομακρύνονται όλο και περισσότερο από τα χέρια τους και να περιορίζεται η ήδη λειψή δημοκρατία που υπήρχε. Βλέπουν τις χώρες τους να εμπλέκονται σε όλο και πιο αποσταθεροποιητικές και επικίνδυνες γεωστρατηγικές περιπέτειες για χάρη του ΝΑΤΟ και μεγάλων οικονομικών συμφερόντων.
Είναι καιρός να γυρίσουν την πλάτη στο Ευρωπαϊκό οικοδόμημα και να ανακτήσουν την εθνική τους κυριαρχία. Να αγωνιστούν για μια ζωή με αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο, κοινωνικά δικαιώματα, πραγματική δημοκρατία και διεθνείς σχέσεις συνεργασίας και ειρήνης.


[1] https://www.dw.com/en/poverty-in-germany-at-its-highest-since-reunification/a-18268757
[2] http://www.pewglobal.org/international-survey-methodology/?year_select=2016
[3] https://www.euractiv.com/section/global-europe/news/eu-leaders-recognise-guaido-in-venezuela/