Η σημαντικότητα της ελεύθερης, απρόσκοπτης πρόσβασης στο Διαδίκτυο ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη Δημοκρατία. Οι τελευταίες αρνητικές εξελίξεις

Στις 14 Δεκεμβρίου 2017, η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινωνιών (FCC) των ΗΠΑ (επί της παρούσης επί διακυβέρνησης Τραμπ, και διορισμένη από τον ίδιο) αποφάσισε την κατάργηση των κανόνων Ουδετερότητας στο Διαδίκτυο (Net Neutrality). Αυτοί οι κανόνες ουσιαστικά υποχρέωναν, μέχρι τότε, τις υπό ολιγοπωλιακό καθεστώς μεγαλοεταιρείες που ελέγχουν το υλικό (hardware) και την τεχνική υποδομή του Διαδικτύου να μεταχειρίζονται το Διαδίκτυο ως δημόσια παροχή (utility) και όχι ως ιδιωτικά παρεχόμενη υπηρεσία (service). Ως εκ τούτου, οι εν λόγω εταιρείες υποχρεούντο να παρέχουν ίση μεταχείριση στον κάθε πελάτη τους όσο αφορά πρόσβαση σε συγκεκριμένες ιστοσελίδες, πρωτόκολλα επικοινωνίας και μεταφοράς δεδομένων και διαχείρισης των δεδομένων του. Επίσης, υποχρεούντο να μην διακρίνουν μεταξύ διαφορετικών παροχέων περιεχομένου (content providers) όσο αφορά την ταχύτητα μεταφοράς δεδομένων που παρέχεται στους πελάτες τους.

Με απλά λόγια, αν πχ έχει ένας πελάτης συμβόλαιο με την Verizon, δεν επιτρεπόταν η Verizon να του παρέχει, π.χ. εύρος ζώνης (=ταχύτητα μεταφοράς δεδομένων) 10 Gigabit το δευτερόλεπτο για μεταφορά δεδομένων από το Youtube, αλλά 3 Gigabit το δευτερόλεπτο για μεταφορά δεδομένων από το Facebook η οποιονδήποτε άλλο παροχέα περιεχομένου. Απαγορευόταν η προσθήκη σχετικών κανονισμών η όρων στα συμβόλαια παροχής υπηρεσιών Διαδικτύου. Μετά την κατάργηση των εν λόγω κανονισμών, πλέον δικαιούνται οι μεγαλοεταιρείες τηλεπικοινωνιών, λειτουργώντας σε ολιγοπωλιακό καθεστώς, να παρέχουν διαφορετική ταχύτητα πρόσβασης σε δεδομένα διαφορετικής προέλευσης, μέχρι και να μην επιτρέπουν την πρόσβαση σε δεδομένα συγκεκριμένης προέλευσης. Εύκολα μπορεί να φανταστεί κάποιος την εκμετάλλευση αυτής της ασυδοσίας τόσο για οικονομικά, όσο και για πολιτικά ωφέλη.

Κατ’ αρχήν, δικαιούνται οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών να χρεώνουν τους παροχείς περιεχομένου για παροχή πρόσβασης στο περιεχόμενο τους από τους χρήστες, η και για παροχή μη περιορισμένης πρόσβασης στο περιεχόμενο τους από τους χρήστες. Αυτό όχι μόνο επιτρέπει άλμα στα υπερκέρδη των μεγαλοεταιρειών εις βάρος των παροχέων περιεχομένου, αλλά το πιο σημαντικό, λειτουργεί αποτρεπτικά ως προς τη βιωσιμότητα «μικρών» παροχέων περιεχομένου, με περιορισμένες πηγές εσόδων. Αυτό περαιτέρω εδραιώνει τον έλεγχο στο τι βλέπουμε στο Διαδίκτυο, όχι μόνο των μεγαλοεταιρειών τηλεπικοινωνιών, αλλά και (πιο σημαντικό) των μεγαλοεταιρειών παροχής περιεχομένου, π.χ. Google, Facebook κ.ο.κ. Επειδή, στην τελική, το πραγματικό θέμα δεν είναι η μείωση των ταχυτήτων πρόσβασης στο Διαδίκτυο σε όσους και όσες δεν έχουν η δεν επιθυμούν να πληρώσουν τον εκβιασμό των εταιρειών τηλεπικοινωνιών με τον οποίο θα κρατούν όμηρο το Διαδίκτυο, αλλά το μπλοκάρισμα συγκεκριμένων ιστοσελίδων, και το αναγκαστικό κλείσιμο μικρών παροχέων περιεχομένου λόγω οικονομικών δυσκολιών.

Τα πιο πάνω θα έχουν ως συνέπεια ουσιαστικά τη διάλυση οποιασδήποτε έννοιας πραγματικής δημόσιας σφαίρας στις ΗΠΑ, εκτός εκεί όπου τοπική αντίσταση εξομαλύνει η και αποτρέψει τις συνέπειες της κατάργησης της Ουδετερότητας του Διαδικτύου. Το περιεχόμενο που θα βλέπει ο κάθε χρήστης του Διαδικτύου θα ελέγχεται πλήρως από λιγοστούς μεγάλους παροχείς περιεχομένου, οι οποίοι όντας οι ίδιοι μεγαλοκεφαλαιοκράτες θα προωθούν αφηγήσεις, οπτικές, δημοσιογραφία και πληροφορία, αλλά και θα ρυθμίζουν τις συζητήσεις αναλόγως, ούτως ώστε να προωθούνται τα συμφέροντα του κεφαλαίου και του κράτους. Οι ανεξάρτητοι, μικροί, διαφωνούντες παροχείς περιεχομένου (η και γενικότερα όσοι δεν «τα βρίσκουν» με τις μεγαλοεταιρείες τηλεπικοινωνιών) είτε θα στραγγαλίζονται οικονομικά, είτε, αν πραγματικά ενοχλούν τις μεγαλοεταιρείες η και τα πληρωμένα (μέσω συνεισφορών στα κόμματα) τσιράκια τους στο κράτος, θα μπλοκάρονται εξολοκλήρου, πλην συγκεκριμένων μεθόδων πρόσβασης άγνωστων στον μέσο χρήστη Διαδικτύου. Ως εκ τούτου, το Διαδίκτυο θα μετατραπεί από μια δημόσια σφαίρα συζήτησης και διάδρασης, σε απλά μια τηλεόραση με απλά πολύ περισσότερα κανάλια, που όλα τους όμως θα ακολουθούν συγκεκριμένες γραμμές. Ουσιαστικά θα πρόκειται για την εξόντωση τόσο του Διαδικτύου, όσο και του μοναδικού τρόπου δημόσιας διαβούλευσης στον σύγχρονο κόσμο.

Παρόλο που η απόφαση για κατάργηση της ουδετερότητας του Διαδικτύου πάρθηκε στις ΗΠΑ, θα έχει μεγάλες επιπτώσεις παγκόσμια. Καταρχήν, τεχνικά μιλώντας, η ταχύτητα πρόσβασης σε οποιαδήποτε σελίδα στο Διαδίκτυο εξαρτάται από την πιο αργή ενδιάμεση σύνδεση, π.χ. το πιο αργό καλώδιο που συνδέει ενδιάμεσα τον παροχέα περιεχομένου με τον παραλήπτη. Μπορούμε να φανταστούμε π.χ. ένα δίκτυο μεταφοράς νερού, αποτελούμενο από πολλές σωλήνες ενωμένες μεταξύ τους. Η ταχύτητα μεταφοράς του νερού περιορίζεται απόλυτα από την πιο στενή σωλήνα. Ως εκ τούτου, αν οι συνδέσεις ενός παροχέα περιεχομένου βασισμένου στις ΗΠΑ είναι πολύ πιο αργές, θα περιοριστεί σε αυτό το βαθμό η ταχύτητα σύνδεσης οποιουδήποτε καταναλωτή περιεχομένου αυτού του παροχέα ανά το παγκόσμιο. Επίσης, η ατυχής τάση μιμητισμού (τουλάχιστο στις χώρες της «Δύσης») οποιασδήποτε πολιτικής ή και νοοτροπίας προερχόμενης από τις ΗΠΑ, φέρνει την εφαρμογή παρόμοιων πολιτικών κοντά και στην Ευρώπη και, δυστυχώς, και στην Κύπρο. 

Το Κίνημα Αμεσοδημοκρατίας αναγνωρίζει πως, για να μπορέσει να εφαρμοστεί πραγματική Δημοκρατία, απαιτείται μια δημόσια σφαίρα διαλόγου και συζητήσεων, ελεύθερη και προσβάσιμη στον καθένα χωρίς περιορισμό. Επόμενο βήμα είναι η επέκταση αυτής της σφαίρας στην κλίμακα των πληθυσμών των χωρών, αλλά και ολόκληρου του πλανήτη. Αυτό μπορεί να καταστεί εφικτό στο κοντινό μέλλον μόνο με τη χρήση του Διαδικτύου. Απαραίτητη είναι επίσης η ελεύθερη και απρόσκοπτη πρόσβαση και αναζήτηση πληροφορίας στο Διαδίκτυο, ούτως ώστε να μπορούν οι πολίτες να ενημερώνονται από διάφορες πηγές, αλλά και να αποκτούν το απαραίτητο γνωσιακό υπόβαθρο που θα τους επιτρέπει τη λήψη ενημερωμένων αποφάσεων και απόψεων. Ως εκ τούτου, η Ουδετερότητα στο Διαδίκτυο είναι απαραίτητη. Δεν πρόκειται μόνο για ένα θέμα παροχής ενός δημόσιου αγαθού χωρίς το οποίο η σύγχρονη αξιοπρεπής ζωή δεν υφίσταται, όπως πχ το νερό, αλλά, όσον αφορά το διακύβευμα του εκδημοκρατισμού των κοινωνιών και της πολιτικής, για κάτι ακόμη πιο σημαντικό, αφού χωρίς αυτό Δημοκρατία δεν υφίσταται.

Ως εκ τούτου, το Κίνημα Αμεσοδημοκρατίας στέκεται αλληλέγγυο σε όσους και όσες αγωνίζονται και θα αγωνιστούν ενάντια στον περιορισμό με οποιοδήποτε τρόπο της προσβασιμότητας του Διαδικτύου, και τη μετατροπή της φύσης του από χώρο κοινωνικού και πολιτικού διαλόγου, σε μια υπηρεσία πρόσβασης σε στοχευμένη προπαγάνδα και κατευθυνόμενη σκουπιδοψυχαγωγία. Στηρίζουμε, ανάμεσα σε άλλα:

• -        Την αναγκαία αντιμετώπιση της επαίσχυντης απόφασης της FCC με κάθε ένδικο μέσο.
• -        Την ανοικτή αψήφιση της απόφασης από πολιτείες,κομητείες,πόλεις και καταναλωτές, και τη διάδοση τεχνικών τρόπων ακύρωσης των συνεπειών της απόφασης, μέσω παράκαμψης μηχανισμών ελέγχου δικτύων.
• -        Το μπουκοτάζ ενάντια σε κάθε εταιρεία τηλεπικοινωνιών η και μεγαλοπαροχέα περιεχομένου που θα δοκιμάσει να εκμεταλλευτεί τη νέα απαράδεκτη κατάσταση.
• -        Τη δημιουργία από τα κάτω, με χρήση λογισμικού ανοικτού κώδικα (Open-Source) και αυτοσχέδιου υλικού (hardware), εναλλακτικών δικτύων επικοινωνίας, μεταφοράς περιεχομένου και κοινωνικού διαλόγου.

Η νέα επαίσχυντη νομοθεσία μπορεί και πρέπει να νικηθεί. Η Δημοκρατική προοπτική εξαρτάται από αυτό. 

ΚΙΝΗΜΑ ΑΜΕΣΟΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ